خطرناک ترین نوع دیسک کمر چیست؟

دیسک کمر، یکی از رایج‌ترین اختلالات مربوط به ستون فقرات است که سالانه بسیاری از افراد را درگیر می‌کند. پارگی دیسک کمر زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از دیسک‌های بین‌مهره‌ای در اثر فرسایش یا ضربه، دچار آسیب شود. دیسک کمر ممکن است در مهره های مختلف اتفاق بیفتد. ممکن است بین مهره 4 و 5 باشد که این مورد بسیار شایع است. مهمترین دیسک ها در بین مهره های L1 و L2 است. این دیسک که بین این مهره ها قرار دارد به دلیل اینکه نزدیک به نخاع هستند جزء خطرناک ترین دیسک ها می باشند .

خطرناک‌ترین دیسک کمر ، زمانی بروز می‌کند که دیسک‌های آسیب‌دیده بر روی عصب‌ها و ریشه‌های عصبی فشار بیاورد و بیمار به علائم فلج در اندام‌ها دچار شود. این مورد اغلب در بیماری فتق دیسک با لغزندگی رخ می‌دهد. لغزش شدید و درمان نشده دیسک می‌تواند منجر به آسیب دائمی عصبی شود. در موارد بسیار نادر، لغزش دیسک می‌تواند تکانه‌های عصبی را به اعصاب دم اسبی در قسمت پایین کمر و پاها قطع کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است کنترل روده یا مثانه را از دست بدهید. یکی دیگر از عوارض طولانی‌مدت بی‌حسی زینی است. در این حالت، دیسک لغزیده اعصاب را فشرده می‌کند و باعث می‌شود که احساس در قسمت داخلی ران، پشت‌پاها و اطراف راست‌روده از دست بدهید.

علت و عوامل خطر دیسک کمر

1. افزایش سن: فرسوده شدن و ساییدگی تدریجی که از افزایش سن ناشی می شود می تواند احتمال دیسک کمر را افزایش دهد.
2. چاقی و اضافه وزن
3. جنسیت: فتق دیسک در مردان بیشتر اتفاق می افتد.
4. وضعیت بد بدن در وضعیت های مختلف
5. فعالیت‌های مکرر وارد کننده فشار و کشش بیش از اندازه به کمر
6. بلند کردن اشیاء به صورت نادرست
7. ایجاد فشار ناگهانی بر روی ستون فقرات حتی اگر فشار کم
8. استعمال دخانیات و سیگار کشیدن: استعمال دخانیات رسیدن اکسیژن به دیسک را کاهش می‌دهد و فرسایش و تحلیل دیسک سریع‌تر می‌شود.
9. سبک زندگی بدون تحرک
10. انجام ورزش های غیراصولی و سنگین مانند فوتبال و …
11. رانندگی در مسافت های طولانی با ماشین سنگین یا با صندلی نامناسب
12. نشستن یا ایستادن طولانی مدت
13. خم و راست شدن مکرر
14. لرزش ایجاد شده در بدن برای مثال هنگام کار با تراکتور و غیره

علائم دیسک کمر

1. درد موضعی در ناحیه دیسک کمر
2. درد انتشاری در پاها که میتواند یکی از علائم دیسک کمر باشد.
3. ناتوانی یا گرفتگی در پاها به خصوص درد در پشت زانوها
4. بی حسی و ضعف عضلانی
5. گزگز و مورمور شدن، خواب رفتن پاها
6. سوزش عضلات
7. سوزش و درد در ناحیه کف پا
8. ضعف عضلات در ناحیه کمر و شکم منجر به ضعف در دیسک شده و بر اثر حادثه ممکن است جابجا شود و با ایجاد فشار بر روی اعصاب میتواند منجر به کمردرد ، درد ساق پا و ران و غیره شود.
9. دیسک کمر میتواند منجر به درد شدید در ناحیه کمر شود، البته در موارد مزمن ممکن است این درد وجود نداشته باشد و فقط فرد علائمی مانند درد باسن و درد ساق و کناره پا را تجربه کند.

علائم دیسک کمر خطرناک

1. اختلالات مثانه
2. قادر به کنترل حرکات روده نیست
3. فلج شدید عضلانی (عضلات دیگر اطاعت نمی‌کنند).
4. بی حسی در قسمت داخلی ران و پشت پاها
5. خوشبختانه این علائم بسیار نادر است؛ اما پس از آن باید ظرف مدت شش ساعت توسط پزشک مشخص شود و در صورت لزوم بلافاصله منجر به عمل شود.

تشخیص دیسک کمر

علاوه بر سابقه‌ی پزشکی فرد و انجام تمرینات فیزیکی، فرآیند تشخیص برای دیسک مهره‌ها شامل اقدامات زیر است:

• عکس برداری با اشعه ایکس

تستی تشخیصی است که از پرتوهای الکترومغناطیس نامرئی برای تولید تصویر بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و ارگان‌ها بر روی یک ورقه فیلم استفاده می‌کند.

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

روشی تشخیصی است که از ترکیبی از آهنرباهای بزرگ، فرکانس‌های رادیویی و کامپیوتر برای تولید تصویر حاوی جزئیات از ارگان‌ها و ساختارهای داخلی بدن، استفاده می‌کند.

• توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT scan)

نوعی تکنیک تصویربرداری است که از ترکیبی از پرتوهای ایکس و تکنولوژی کامپیوتری برای تولید تصاویری با برش عرضی (اسلایس) به صورت افقی و عمودی از بدن، استفاده می‌کند. سی تی اسکن تصاویر حاوی جزئیات تمام قسمت‌های بدن مانند استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، چربی و سایر ارگان‌های بدن را نشان می‌دهد. سی تی اسکن نسبت به روش معمول تصویر برداری با اشعه ایکس، جزئیات بیشتری را نشان می‌دهد.

• نوار عصب و عضله (EMG)

تستی تشخیصی است که پاسخ عضله یا فعالیت الکتریکی آن را در پاسخ به تحریک عضله، اندازه‌گیری می‌کند.

• میلوگرام (تصویر برداری مغز استخوان)

فرآیندی است که از رنگ‌هایی برای تزریق به کانال نخاعی استفاده می‌کند تا حین عکس برداری با پرتوهای ایکس، ساختار واضحی از این ناحیه ایجاد شود.

درمان دیسک کمر خطرناک

تنها راه درمان خطرناکترین دیسک کمر، انجام عمل جراحی است. با اینکه انجام عمل جراحی در درمان دیسک کمر با خطرات و عوارضی همراه است؛ اما در مواردی که بیمار به اختلالات عصبی و نقص عصبی دچار باشد در این صورت انجام عمل جراحی ضرورت می یابد. از جمله روش های جراحی برای درمان خطرناکترین دیسک کمر شامل:

جراحی لامینکتومی

جراحی لامینکتومی یکی از قدیمی ترین و رایج ترین روش های جراحی دیسک کمر است که جراح ستون فقرات با برداشتن لامین مهره ها، فشار را از روی مهره ها بر می دارد. بدین طریق از این روش جراحی برای درمان خطرناکترین دیسک کمر که فشار زیادی به نخاع وارد می کند استفاده می شود.

جراحی دیسککتومی

جراحی دیسککتومی یکی از اختصاصی ترین روش های جراحی برای درمان دیسک کمر است که به روش های مختلفی انجام میشود. جراحی میکرودیسککتومی، جراحی دیسککتومی آندوسکوپ و جراحی دیسککتومی به همراه لامینکتومی از جمله روش هایی هستند که برای درمان دیسک کمر استفاده می شود. در این روش جراحی، جراح ستون فقرات با برداشتن قسمت هایی از دیسک ها فشار را از روی نخاع و ریشه های عصبی بر می دارد.

جراحی همجوشی ستون فقرات

همجوشی یا فیوژن ستون فقرات یکی از روش های جراحی است که در آن دو مهره ستون فقرات توسط پیچ و پلاک های مخصوص به یکدیگر متصل می شوند. انجام چنین جراحی در مواردی که مهره ها به دلیل بیرون زدگی شدید دیسک کمر دچار اختلال شده باشد ضروری است. این نوع جراحی برای درمان دیسک کمر، بعد از جراحی لامینکتومی صورت می گیرد. کاربرد دیگر این جراحی در مواردی است که بیمار مبتلا به دیسک کمر به دردهای ریشه ای و مکانیکی دچار است.