نشانه های دیسک گردن را بشناسید

مهره‌ها توسط دیسک و دو مفصل کوچک به نام مفصل «فاست» به یکدیگر متصل می‌شوند. این دیسک تشکیل شده از بافت‌های رابط محکم نگهدارنده‌ی یک مهره روی مهره دیگر، به مثابه ضربه‌ گیر و محافظ بین مهره‌ای عمل می‌کند و مانع سایش آنها روی یکدیگر می‌شود. دیسک و مفصل‌های فاست حرکت مهره‌ها را ممکن می‌سازند و به ما اجازه می‌دهند تا گردن و کمر را خم کنیم و بچرخانیم. دیسک گردن از لایه خارجی یا محیطی محکمی به نام آنولوس فیبروزوس و مرکز ژلاتینی مانندی موسوم به نوکلئوس پولپوزوس تشکیل می‌شود که مرکز آن در پیامد بالا رفتن سن به تدریج آب خود را از دست می‌دهد و در نتیجه از خاصیت ضربه‌ گیری و حفاظتی دیسک کاسته می‌شود. لایه محیطی دیسک نیز به موازات تحلیل رفتن آن، پاره می‌شود و در نتیجه جابه‌جا شدن مرکز دیسک (بیماری پارگی یا فتق دیسک گردن) از راه شکاف پدید آمده در لایه محیطی و راه یافتن آن به درون فضای اشغال شده توسط عصب‌ها و نخاع ممکن می‌گردد. سپس دیسک گردن برجسته به عصب‌ها فشار می‌آورد و موجب برانگیختن درد، کرختی یا بی‌حسی، گزگز کردن یا ضعف در شانه‌ها یا بازوها می‌شود.

علل و عوامل خطر دیسک گردن

عوامل خطرزایی که منجر به دیسک گردن می‌شوند عبارتند از:

1. ژنتیک
2. آسیب‌هایی مانند آسیب ناشی از حوادث یا شرایط شغلی
3. سر و گردن به جلو
4. سایر مشکلات مربوط به دیسک ازجمله: دیسک کمر ، آرتروز گردن

علائم دیسک گردن

• درد و سوزش گردن
• گرفتگی عضلات یا گرفتگی عضلات گردن
• انتشار درد از بازو(ها) به طرف انگشتان، این نوع درد را درد ارجاعی یا رادیکولوپاتی گردن نیز می‌نامند.
• درد انتشاری از گردن به شانه و دست
• گز‌گز و بی حسی دست
• بیحسی انگشتان
• احساس ضعف در بازو (ها) یا دست (ها)
• سر‌درد، بی‌خوابی، فشار خون بالا، سر‌گیجه
• مشکل سینوسی و آلرژی، گوش درد
• آکنه یا جوش اگزمایی
• آبریزش بینی، گلو‌درد
• عارضه تیروئید
• سرفه مزمن

انواع دیسک گردن

۶ دیسک بین‌مهره‌ای در ستون فقرات گردنی وجود دارد که هرکدام از آنها ممکن است دچار پارگی و بیرون‌زدگی شوند. ‌ با این حال این اتفاق در دیسک بین مهره‌ای ۵ و ۶ و دیسک بین مهره‌ای ۶ و ۷ شایع‌تر است.

1. دیسک گردن مهره ۵ و ۶: این دیسک بین مهره‌ای به علت نقش خود در پشتیبانی از دو مهره اصلی حمایت‌کننده و تحمل‌کننده وزن سر، بیشتر از سایر مهره‌ها در معرض آسیب‌ها و صدمات قرار دارد. درگیری این دیسک بین مهره‌ای می‌تواند درد، ضعف عضله دوسر بازویی، عضلات اکستانسور مچ و همچنین بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن در انگشت شست و نوک انگشتان را در پی داشته باشد.
2. دیسک گردن مهره ۶ و ۷: این دیسک بین مهره‌ای نیز در اثر آسیب و صدمات و همچنین با افزایش سن در معرض ریسک بیرون‌زدگی و پارگی قرار دارد. درگیری این دیسک بین مهره‌ای، علاوه بر درد در ناحیه گردن و شانه‌ها، ممکن است درد در قفسه سینه، تعریق غیرطبیعی و ضعف در دست‌ها را نیز به دنبال داشته باشد.

علت بی حسی دست و انگشتان در اثر دیسک گردن

اعصابی که از بین مهره های گردن خارج می شوند یک شبکه عصبی به نام شبکه گردنی را در ناحیه گردن می سازند. از این شبکه اعصاب متعددی خارج شده که به بازو، ساعد و دست می روند و حس و حرکت آنها را تأمین می کنند. مشکلاتی که به علل مختلف در گردن ایجاد می شوند و باعث گردن درد هم می شوند می توانند به این اعصاب یا ریشه های عصبی فشار آورده و موجب بروز بی حسی و خواب رفتن دستان شوند. از شایعترین این مشکلات دیسک گردن و دنده گردنی است. در مشکلات دیسک گردن به علت جابجا شدن دیسک به ریشه های عصبی فشار وارد می شود و در دنده گردنی به علت فشار دنده زیادی و یا عضلات متصل به آن، اعصاب اندام فوقانی تحت فشار یا کشش قرار می گیرند. این فشارها می توانند موجب بروزگردن درد و علائم عصبی به صورت درد و احساس بی حسی دستان شوند.

تشخیص دیسک گردن

تشخیص بیماری توسط پزشک، بر اساس سابقه، علائم، معاینه فیزیکی و نتایج حاصل از آزمایشات انجام میشود که شامل ‏:‏

• ‏اسکن توموگرافی کامپیوتری (‏CT‏ یا ‏CAT‏ اسکن: سی تی اسکن): نوعی تصویربرداری تشخیصی است و زمانی ایجاد می ‏شود که کامپیوتر توده ای از اشعه های باریک ‏X‏ را خوانده و باهم ترکیب کند. این روش شکل و اندازه کانال نخاعی ، محتویات و ساختارهای ‏اطراف آن، به خصوص استخوان ها را نشان می دهد.
• تست الکترومایوگرام و مطالعات هدایت عصبی (‏EMG / NCS‏): این تست ها ضربه الکتریکی را در امتداد ریشه های ‏عصبی، اعصاب محیطی و بافت های عضلانی اندازه گیری می کنند. بر اساس این روش، امکان وجود آسیب عصبی در حال پیشرفت، امکان ‏بهبودی اعصاب از آسیب های گذشته و امکان وجود محل دیگری که تحت فشار عصبی قرار گرفته باشد را نشان می دهد.
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (‏MRI‏): معاینه ای است که با استفاده از میدان های مغناطیسی و تکنولوژی کامپیوتری ‏تصاویری از ساختار بدن نشان می دهد. ‏MRI‏ تصاویری از طناب نخاعی، ریشه های عصبی و مناطق اطراف آن به دست می دهد. علاوه بر این ‏بزرگ شدگی، انحطاط و تومورها را نیز نشان می دهد.
• نخاع‌ نگاری یا میلوگرام ‏‎(Myelogram)‎‏: این روش شامل عکسبرداری توسط اشعه X از کانال نخاعی بعد از تزریق یک ‏ماده حاجب به داخل فضاهای مایع مغزی نخاعی مجاور انجام میشود.
• اشعه ایکس: از اشعه ایکس برای تولید فیلم یا عکس از قسمتی از بدن که می تواند ساختار مهره ها را نشان دهد.

درمان دیسک گردن

بیرون زدگی و پارگی دیسک گردن بیماری نسبتاً شایعی می باشد و معمولاً درمان دیسک گردن بدون جراحی مانند فیزیوتراپی دیسک گردن و کمر و حرکات اصلاحی و ورزش دیسک گردن می باشد. همچنین از این روش های می توان بعد از عمل جراحی دیسک به منظور توانبخشی بعد از درمان پارگی دیسک گردن بیمار نیز استفاده کرد. در ادامه روش ها و راه های درمان دیسک گردن ذکر خواهد شد. پزشک با توجه به شرایط بیماری بهترین روش را برای وی تجویز خواهد کرد. اولین مرحله در درمان دیسک گردن استراحت است. استراحت گردن با بی حرکت کردن آن حاصل می شود.

درمان خانگی

هنگام استراحت کردن حالت راحتی را بیابید که در آن موقعیت کمترین درد را در ناحیه گردن حس می‌کنید، می‌توانید حوله لوله‌ شده‌ یا بالشتی را زیر گردن قرار دهید تا بهتر بتوانید گردن را در حالت بدون درد نگه دارید. سرد یا گرم کردن در مورد بیماری‌های گردن از نفوذ و تأثیرگذاری کافی برای فرو نشاندن التهاب برخوردار نیست، بنابراین می‌توانید هر روشی را که احساس بهتری به شما می‌دهد برای درمان درد گردن و کاهش درد ناشی از دیسک گردن انتخاب کنید. کمپرس را، چه گرم باشد چه سرد، تنها هر بار ۲۰ دقیقه روی گردن قرار دهید و بین هر دو نوبت استعمال دست کم وقفه‌ای ۴۰ دقیقه‌ای ایجاد کنید. یخ یا منبع گرما را داخل حوله بپیچید و هرگز آن را مستقیم روی پوست قرار ندهید؛ چون در این صورت پوست به شیوه ناخوشایندی می‌سوزد.

دارو

داروهای گوناگون متعددی از مسکن‌ها گرفته تا داروهای ضدالتهابی چون استروئیدها، تسکین گردن درد را همزمان با التیام یافتن آن به ارمغان می‌آورند. بیمار با توجه به گستردگی درد گردن و نوع بیماری دیسک گردن یا فقط دارو مصرف می‌کند یا از تلفیقی از فیزیوتراپی و دیگر روش‌های درمانی بهره می‌گیرد.

تزریق

کورتیکواستروئیدها به صورت خوراکی مصرف می‌شوند یا درون مجرای نخاعی (اپیدورال) یا نزدیک عصب ستون فقرات تزریق می‌گردند تا به درمان علائم فتق دیسک گردن کمک کنند. این داروها در کاهش تورم و التهاب ناحیه اطراف دیسک برجسته و همچنین کم کردن فشار روی ریشه‌های عصبی مؤثر هستند. کورتیکواستروئیدهای عصب‌ها و فضای اپیدورال برای بیمارانی تجویز می‌شود که از علائم فشردگی ریشه عصب و التهاب رنج می‌برند یا افرادی که علائمشان پس از چند هفته درمان گردن درد بدون جراحی بهبود نیافته است. کورتیکواستروئید گاهی اوقات برای درمان فتق دیسک گردن شدید، حاد و ناگهانی توأم با علائم شدید زودتر تزریق می‌شود. کورتیکواستروئیدها برای به تأخیر افکندن یا حتی از بین بردن ضرورت جراحی برای بیمارانی تجویز می‌شوند که از درد شدید و توان‌فرسای گردن، بازو و… رنج می‌برند.

فیزیوتراپی

پزشک از نرمش‌ها و دستکاری‌های مختلفی در انواع گوناگون برای کاهش خشکی، تقویت ناحیه تحت درمان دیسک گردن و بازگرداندن عملکرد گردن به حالت طبیعی بهره می‌گیرد. درمان‌هایی نظیر گرم یا سرد کردن، ماساژ بافت عمقی، تحریک الکتریکی و اولتراسوند پیش از شروع نرمش‌ها و حرکات اصلاحی امتحان می‌شوند. بیمار در طول فیزیوتراپی نرمش‌های متنوع کشش و تقویت عضله‌های نگهدارنده گردن را انجام می‌دهد و نحوه افزایش دامنه حرکتی و بهبود حالت اندامی را فرا می‌گیرد. پزشک به منظور آموزش حالت اندامی صحیح از بیمار می‌خواهد تا هنگام انجام حرکات مقابل آینه بایستد تا اشتباه‌های خود را ببیند و آنها را اصلاح کند.

تمرینات ورزشی کشش گردن

تراکشن یا کشش گردن یکی از روش‌های مورد استفاده‌ی پزشکان برای تسکین گردن درد ناشی از دیسک گردن و بهبود دامنه حرکتی به شمار می‌رود. تراکشن یا دستگاه کشش گردن به ملایمت گردن را به گونه‌ای می‌کشد که فضاهای بین مهره‌های گردنی را باز کند و فشار روی دیسک‌های آسیب دیده را موقتاً کاهش دهد. کشش گردن به صورت مستمر و متناوب (کشش برای مدت کوتاه و سپس استراحت) انجام می‌شود.

ورزش و حرکات اصلاحی

بیمار پس از بهبودی نسبی و اجازه پزشک، حرکت‌های کششی را به منظور تسکین درد گردن و افزایش انعطاف‌پذیری انجام می‌دهد. بهترین نتیجه زمانی به دست می‌آید که این حرکات پس از گرم کردن عضله‌ها با گرفتن دوش آب گرم، حمام آب گرم یا استفاده از حوله داغ انجام شوند. در ادامه چند نمونه از ورزش گردن درد و تمرینات مخصوص برای کاهش درد بیماری دیسک گردن توضیح داده می‌شود که می‌توان به راحتی آنها را در خانه انجام داد:
سر را به آهستگی به سمت چپ بچرخانید. با دست چپ اندکی به چانه به گونه‌ای فشار بیاورید که سر کمی بیشتر به سمت چپ حرکت کند. این حالت را ۲۰ ثانیه حفظ کنید و سپس سر را به آهستگی به وسط برگردانید. این حرکت را به سمت راست تکرار کنید.
سر را به سمت چپ کج کنید و سعی کنید گوش چپ با شانه تماس پیدا کند. با دست چپ کمی گیجگاه را فشار دهید. ۲۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس این حرکت را رو به سمت راست تکرار کنید. با انجام این ورزش ها و تقویت عضلات گردن به کاهش گردن درد و دیگری علائم دیسک گردن کمک می شود.
سر را رو به جلو خم کنید و سعی کنید چانه به قفسه سینه برسد و در این بین، شانه‌ها را شل کنید. این حالت را ۲۰ ثانیه حفظ کنید و سپس حرکت را دوباره انجام دهید.
با زانوهای خمیده به پشت دراز بکشید و بالشتی را برای حمایت و نگه داشتن زیر سر و گردن قرار دهید. سر را با ملایمت رو به جلو تکان دهید، دقیقاً مانند زمانی که سر را به معنای پاسخ مثبت تکان می‌دهید. این حالت را ۱۰ ثانیه حفظ کنید و سپس استراحت کنید. این حرکت را ۱۰ بار انجام دهید.
چنانچه هنگام انجام هر یک از این حرکات کششی با گردن درد یا ناراحتی قابل ملاحظه مواجه شدید و علائم دیسک گردن بروز کرد، بی‌درنگ انجام آن را متوقف سازید.

کایروپراکتیک

درمان دستی با تنظیم‌های ملایم، عملکرد گردن را به حالت طبیعی برمی‌گرداند و موجب کاهش گردن درد می‌شود. پزشک، گردن و مفصل‌های قفسه سینه را جهت کاهش خشکی، بهبود قابلیت حرکتی و افزایش دامنه حرکت، دستکاری می‌کند. احتمال دارد این تنظیم‌ها برای بیماران دچار عارضه‌های گردن، مانند تنگی سرخرگ گردن یا استئوآرتریت پیشرفته، نامناسب یا به طور بالقوه خطرناک باشد. پزشک پیش از شروع درمان دیسک گردن تشخیص می‌دهد که آیا دستکاری‌ها موجب آسیب بیشتر می‌شوند یا خیر.

بالش مخصوص و گردن بند طبی

بالش‌های مخصوص گردن به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تا حدی گردن را زمان خوابیدن بی‌حرکت سازند. بااین وجود، تاکنون هیچ پژوهشی کارآمد بودن و تأثیر مفید بالش‌های گردن را برای بیماران مبتلا به دیسک گردن تأیید نکرده است، بنابراین بهتر است پیش از استفاده از آنها با پزشک معالج خود مشورت کنید. گردن بند طبی را تا آن اندازه پایدار نمی‌سازند و آنقدر آن را محکم نگه نمی‌دارند که قرار گرفتن در حالت اندامی نامناسب و حرکت‌های نامطلوب غیرممکن شود. گردنبندهای طبی سخت و محکم هر چند کاملاً گردن را بی‌حرکت نگه می‌دارد؛ اما بستن طولانی مدت آنها ناخوشایند و آزاردهنده است.

طب سوزنی

پزشک معمولاً به بیمار توصیه می‌کند تا تمام درمان‌های محافظه‌کارانه‌ی مؤثر و کارآمد احتمالی برای برطرف کردن علائم فتق دیسک گردن را امتحان کند؛ طب سوزنی نیز یکی از گزینه‌های درمانی برای مدیریت گردن درد به شمار می‌آید. پزشک در طب سوزنی برای درمان دیسک گردن با طب سوزنی معمولاً سوزن‌هایی را در پوست در امتداد گذرگاه‌های درد فرو می‌کند. متخصصین طب سوزنی بر این باور هستند که این روش تولید اندورفین‌های خاصی را تحریک می‌کند که برای تسکین درد و دیگر علایم دیسک گردن مفید هستند. متخصص طب سوزنی محل عصب مشخص تحت فشار و دامن زننده به درد گردن را تعیین می‌کند و سپس سوزن‌ها را در جای مناسب فرو می‌کند.

ماساژ

اگرچه ماساژ دادن برای درمان دیسک گردن منع نشده است، این روش درمانی باید با احتیاط انجام شود. زائده‌های جانبی ستون فقرات مانع فشردگی بیشتر ریشه‌های عصب در حین ماساژ دادن می‌شوند؛ اما علائم گاهی در اثر حرکت‌های جزئی مهره‌ها هنگام اعمال فشار روی ناحیه تحت درمان تشدید می‌شود. ماساژ به کاهش تنش عضلانی در ناحیه مورد نظر کمک می‌کند و بار فشاری روی دیسک بین مهره ای گردن را کم می‌کند. با این حال ماساژ باید با احتیاط و تنها زمانی انجام شود که شدت اختلال کاملاً مشخص شده باشد.

جراحی

در صورت تأثیرگذار نبودن راه های درمان بدون جراحی اشاره شده، عمل جراحی دیسک گردن ضرورت می‌یابد که با هدف برداشتن بخشی از دیسک انجام می‌شود که به عصب فشار می‌آورد. جراح در این عمل که در اصطلاح دیسککتومی نامیده می‌شود، با توجه به محل فتق دیسک گردن ، برشی را در جلو یا عقب گردن ایجاد می‌کند تا به ستون فقرات دسترسی پیدا کند. جراح تصمیم تخصصی خود را مبنی بر انجام عمل از جلو یا عقب گردن (روش قدامی یا پیشین در مقابل روش خلفی یا پسین) بر اساس عامل‌های گوناگونی اتخاذ می‌کند که موقعیت دقیق فتق و تجربه و ترجیح جراح از آن جمله‌اند.

ماده دیسک در هر یک از این دو روش از روی عصب برداشته می‌شود و معمولاً نتیجه خوبی به دست می‌دهد. چون خارج کردن بخشی از دیسک برجسته از جلوی گردن به معنای برداشتن بخش اعظم دیسک علاوه بر قسمت برجسته‌ی آن است، انجام فیوژن (الحاق یا خشک کردن) غالباً توصیه می‌شود و همزمان با خارج کردن بخش مورد نظر صورت می‌پذیرد.

همچنین می‌توان از روش‌های درمانی اوزون تراپی، پی آر پی و…نیز استفاده کرد. با اقداماتی می‌توان از بروز دیسک گردن پیشگیری کرد. این بیماری معمولاً با روش های درمان بدون جراحی بهبود می یابد و علائم آن از جمله گردن درد خفیف یا شدید کاهش می یابد. عمل جراحی دیسک گردن تنها در صورتی که دیگر راه های درمانی منجر به کاهش علائم از جمله درد گردن نشود، صورت می گیرد. فتق دیسک می تواند حتی بدون علائم نیز باشد. در صورت بروز علائم ذکر شده به پزشک مراجعه کنید تا قبل از شدید شدن بیماری بهترین درمان بدون جراحی را برای شما تجویز کند.

• بیمار ۱۵۴۲(۵۶۱) خانم ترکیان مبتلا به هرنی دیسکال گردنی C6C7
  تاریخ انتشار : 1398-01-17تاریخ بروز رسانی : 1400-05-01



• بیمار ۱۵۴۶(۵۶۵) خانم اشرف نادی مبتلا به هرنی دیسکال گردنیC6C7
  تاریخ انتشار : 1398-01-17تاریخ بروز رسانی : 1400-05-01



• تشخیص بیرون زدگی دیسک های گردنی
  تاریخ انتشار : 1398-08-03تاریخ بروز رسانی : 1400-06-22



• بیرون زدگی دیسک گردن چه علائمی دارد؟
  تاریخ انتشار : 1400-06-02تاریخ بروز رسانی : 1401-02-22



• بیرون زدگی دیسک گردن چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-06-12تاریخ بروز رسانی : 1400-06-22



• درمان بیرون زدگی دیسک گردن با لیزر
  تاریخ انتشار : 1400-06-14تاریخ بروز رسانی : 1400-06-22



• درمان بیرون زدگی دیسک های گردنی با لیزر
  تاریخ انتشار : 1400-09-04تاریخ بروز رسانی : 1400-09-13



• علائم و تشخیص بیرون زدگی دیسک های گردن
  تاریخ انتشار : 1400-09-07تاریخ بروز رسانی : 1400-09-13



• تفاوت آرتروز گردن با دیسک گردن چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-05-16تاریخ بروز رسانی : 1401-05-23



• شایع ترین علائم دیسک گردن را بشناسیم
  تاریخ انتشار : 1401-04-15تاریخ بروز رسانی : 1401-04-21



• مراقبت های پس از جراحی لیزری دیسک گردن
  تاریخ انتشار : 1401-06-27تاریخ بروز رسانی : 1401-06-30